Zeszyt 8(49)/2016
Celem opracowania jest analiza danych dotyczących rolnictwa ekologicznego w województwie mazowieckim w 2013 r. oraz jego rozwoju w ostatnich latach, tj. zmian, jakie zaszły w tej dziedzinie od roku 2008. Branża ta, z uwagi na rozwinięte w regionie specjalizacje produkcji rolniczej, a także ze względu na politykę województwa (wyrażoną w głównych dokumentach strategicznych), dążącą m.in. do ekologizacji gospodarstw rolnych, wydaje się bardzo perspektywicznym kierunkiem rozwoju wielu obszarów wiejskich Mazowsza. Jego dalszy rozwój może z kolei prowadzić do rozkwitu innych, pozarolniczych form działalności gospodarczej, w tym zwłaszcza agroturystyki, „drobnego” handlu artykułami spożywczymi (w tym tzw. sprzedaży bezpośredniej), ekologicznych usług cateringowych itp., dzięki którym mogą powstać swego rodzaju lokalne ekologiczne specjalizacje gospodarcze. Ponadto, działania związane z produkcją ekologiczną są przyjazne dla środowiska przyrodniczego. Powyższe aspekty nabierają szczególnego znaczenia w dobie powrotu społeczeństwa do rozwoju zrównoważonego, w tym zwiększania świadomości dotyczącej korzyści płynących ze zdrowego stylu życia, którego elementami są m.in. ekologiczna (organiczna) żywność oraz korzystanie z dobrodziejstw natury w sposób umożliwiający to samo przyszłym pokoleniom.
W niniejszym studium analizie zostały poddane informacje dotyczące liczby oraz lokalizacji przestrzennej ekologicznych gospodarstw rolnych oraz certyfikowanych przetwórni tego rodzaju produktów, ze wskazaniem branży, w której działają oraz próbą określenia ich znaczenia dla gałęzi rolno-spożywczej gospodarki województwa. Starano się dowiedzieć, czy produkcja ekologiczna pokrywa się przestrzennie ze specjalizacjami w produkcji konwencjonalnej, jak również, czy występuje w województwie wykształcony kierunek ekologicznej produkcji rolnej. Ponadto, przybliżona została kwestia dotacji dla rolników z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 z tytułu prowadzenia produkcji ekologicznej, bądź przestawiania na tego rodzaju gospodarowanie. W opracowaniu opisane zostały elementy europejskiej, krajowej oraz wojewódzkiej polityki ukierunkowane na rozwój rolnictwa ekologicznego. Podjęto również próbę odpowiedzi na pytanie o przyszłość omawianej branży w produkcji i przetwórstwie rolno-spożywczym na Mazowszu.
Do analizy, w ramach niniejszego studium, wykorzystano przede wszystkim dane Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (GIJHARS) – informacje dotyczące producentów i przetwórców ekologicznych oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) – dane z zakresu płatności dla rolników. Wykorzystano także literaturę przedmiotu, opracowania własne MBPR, dane z GUS oraz liczne akty prawa europejskiego i krajowego, jak również dokumenty strategiczne województwa mazowieckiego.
Opracowanie stanowi element monitorowania polityki rozwoju i modernizacji obszarów wiejskich Mazowsza, wyrażonej w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego. Wyniki analiz przeprowadzonych w jego ramach mogą być pomocne podczas przyszłej weryfikacji i aktualizacji wskazanej polityki regionalnej.
.jpg)
